CashFix arrowWiedza arrowGiełda długów – wszystko, co musisz wiedzieć

Giełda długów – wszystko, co musisz wiedzieć

gielda wierzytelnosci co to jest

Polacy w dalszym ciągu mają problem z zadłużeniami. Dowodzą tego dane rejestru dłużników BIG InfoMonitor i bazy informacji kredytowych BIK, które wykazały, że zaległości firm na koniec 2021 r. wynoszą ponad 37 mld zł. W związku z tym coraz więcej przedsiębiorców decyduje się na podjęcie działań windykacyjnych. W ich ramach można skorzystać m.in. z giełdy długów. W tym tekście dowiesz się wszystkiego, co trzeba wiedzieć o giełdzie wierzytelności.

Giełda długów – co to?

Giełda długów to nic innego jak serwis internetowy, który działa na podobnej zasadzie, jak każdy inny portal tego typu – czyli umożliwia wystawienie ogłoszenia sprzedaży dla potencjalnie zainteresowanych kupców, a tym samym służy też udostępnianiu informacji gospodarczych o dłużniku do publicznej wiadomości.

W tym przypadku jednak wystawiamy coś szczególnego.

Brzmi ciekawie? Czytaj dalej.

Definicja

Giełdy długów służą do wystawienia oferty sprzedaży swojej wierzytelności.

Publikując dane dłużnika, kwotę zadłużenia i cenę, za którą chcielibyśmy sprzedać dług, otrzymujemy możliwość pozbycia się problematycznego klienta i szansę na szybsze odzyskanie należności.

Giełda długów poprawnie powinna być określana jako giełda wierzytelności. Powodem tego jest fakt, że sprzedawcą na giełdzie jest wierzyciel i zgodnie z prawdą to on wystawia swoją wierzytelność na sprzedaż.

Jednakże w dyskursie społecznym operuje się tym pierwszym terminem, dlatego i my będziemy się nim posługiwać.

Podstawę prawną dla zmiany wierzyciela stanowią przede wszystkim art. 509 k.c. [Przelew] oraz 510 k.c. [Skutek zobowiązująco-rozporządzający; kauzalność]

Znajdź najlepszego windykatora!

  • Jedyna taka porównywarka w Polsce
  • Tylko sprawdzone oferty
  • Całkowicie za darmo

ZNAJDŹ FIRMĘ WINDYKACYJNĄ

Jak działa giełda długów?

Mechanizm działania giełdy wierzytelności przedstawimy w 3 prostych krokach.

Giełda długów co to jest
  • wystawienie długu na sprzedaż w ogłoszeniu umieść dane dłużnika (imię, nazwisko i miejscowość zamieszkania, bez podawania dokładnego adresu), kwotę zadłużenia, z jakiego tytułu ono powstało, oraz cenę,
  • sprzedaż długu – gdy ktoś zechce odkupić wystawioną wierzytelność, skontaktuje się z Tobą w celu ustalenia szczegółów transakcji,
  • przelew praw do wierzytelności osobie trzeciej – w tym przypadku będzie to kupiec, któremu przekażemy wszelkie uprawnienia do żądania świadczenia od dłużnika. Takie przeniesienie odbywa się drogą cesji wierzytelności. Wystawca otrzymuje zapłatę i jednocześnie przestaje być właścicielem wierzytelności, tymczasem wierzycielem staje się nowonabywca.

Ważne

Jeśli posiadamy więcej niż jednego dłużnika bądź notorycznie borykamy się z brakiem płatności ze strony swoich kontrahentów, warto skorzystać z abonamentu. Po wykupieniu partnerstwa na rok możemy korzystać z giełdy i ze wszystkich jej usług w sposób nieograniczony, a także mamy możliwość stałego monitorowania wystawionych długów.

Kiedy wszystko pójdzie zgodnie z planem, kupiec (jako nowy wierzyciel) będzie mógł na własną rękę, w sposób zgodny ze swoimi preferencjami, ściągać dług. My natomiast pozbywamy się dłużnika i otrzymujemy część zaległości.

Przeczytaj więcej: Skup długów - co to jest?

Czy giełda długów jest legalna?

Okazuje się, że jak najbardziej, choć dłużnicy z pewnością chcieliby, aby było inaczej.

Wszystkie kwestie związane z działalnością giełd długów są regulowane przez prawo i opierają się na następujących przepisach:

  • kodeks cywilny art. 509. - wierzyciel ma prawo bez zgody dłużnika przenieść prawa do wierzytelności na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu lub właściwości zobowiązania.
  • Art. 4. Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

Twardym orzechem do zgryzienia wydaje się publikowanie danych osobowych dłużników w zestawieniu z rozporządzeniem o ochronie danych osobowych – w skrócie RODO.

Porównaj oferty najlepszy firm windykacyjnych

Giełda długów a RODO

Rozporządzenie o ochronie danych osobowych od samego początku wzbudzało wiele kontrowersji. Wprowadziło ono niemałą rewolucję w każdym sektorze, w którym istniała możliwość ich ujawnienia.

Pojawiło się w związku z tym wiele wątpliwości i pytań, które wciąż nie cichną. I w przypadku giełdy długów nie było inaczej.

Czy upublicznianie danych dłużnika jest zgodne z RODO?

Zgodnie ze stanowiskiem Urzędu Ochrony Danych Osobowych, który przeprowadzając kontrolę, zaprzeczył jakoby publikacja takich danych jak imię, nazwisko czy miasto zamieszkania dłużnika było niezgodne z unijnym rozporządzeniem – tak, jest.

Odnośnie do upubliczniania danych dłużnika Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych wskazał, iż:

"Można zatem przyjąć, iż ujawnienie w ofercie sprzedaży wierzytelności danych osobowych dłużnika w zakresie jego imienia, nazwiska i miejscowości zamieszkania (bez podawania dokładnego adresu) jest uzasadnione, gdyż określa, przeciwko komu wierzytelność przysługuje, ale nie wkracza jednocześnie zbytnio w jego prywatność. Zbyteczne i ingerujące w prywatność dłużnika byłoby natomiast podawanie w ofercie sprzedaży wierzytelności dokładnego adresu zamieszkania dłużnika".

Pozostając w wątku danych osobowych, można powołać się również na art. 6 ust. 1 lit. f RODO, który głosi, iż jedną z przesłanek dopuszczalności przetwarzania danych osobowych, a także ich udostępniania, jest zaspokajanie prawnie uzasadnionych interesów, które realizowane są przez administratora lub przez osobę trzecią.

Dochodzenie wierzytelności zaliczamy do „realizacji prawnie uzasadnionych celów”.

Kto korzysta z giełd wierzytelności?

Internetowa giełda długów znajduje się w kręgu zainteresowań co najmniej kilku podmiotów, a należą do nich:

Wierzyciele

Pierwszą z nich oczywiście będą wystawiający dług na sprzedaż wierzyciele. Zaliczać będziemy do nich zarówno osoby fizyczne, jak i prawne, w tym przedsiębiorców.

Będą to wszystkie osoby, które nie mają ani czasu, ani dość nerwów na dochodzenie należnej zapłaty, jednocześnie potrzebując natychmiastowego przelewu chociażby części obecnej wysokości zobowiązania.

Czasami przeczuwają, że samodzielna windykacja należności może przynieść więcej strat niż zysku, a czasem próbują sobie w ten sposób poradzić z własnymi problemami finansowymi, wiedząc, że na spełnienie roszczenia są nikłe szanse w najbliższym czasie.

Firma windykacyjna

Po drugiej stronie barykady często znajduje się firma windykacyjna, która ma ogromne doświadczenie poparte sukcesami w egzekwowaniu należności.

Wiele działań związanych z windykacją może przerosnąć przedsiębiorcę. Firmy zewnętrzne dysponują odpowiednimi środkami, które po wdrożeniu okazują się niezwykle efektywne, a co za tym idzie – firma zarabia, a wierzyciel odzyskuje niemalże całą wysokość długu.

W jaki sposób?

Jeżeli wierzyciel wystawia dług na sprzedaż, to nigdy nie będzie on wart nawet połowy zaległej kwoty na fakturze. Tym sposobem firmy ściągające długi (bądź inna osoba zainteresowana), nabywając prawa do wymagalności roszczenia, wychodzą na plus.

Pamiętaj jednak, że mimo iż zapłata za dług jest zwykle dużo mniejsza niż sama wierzytelność, to otrzymujesz ją niemalże natychmiast, bez ponoszenia nakładów na dochodzenie roszczeń.

Przykład

Pan Marian wystawia na giełdzie długów wierzytelność o wartości 30 000 zł. Oczekuje za nią zapłaty, która wynosi 15 000 zł. Firma windykacyjna decyduje się ją kupić. Od tego momentu, będąc nowym wierzycielem, podjęła działania windykacyjne. Zakończyły się one sukcesem, ponieważ były dłużnik pana Mariana nie tylko zapłacił firmie zaległe 30 000 zł, ale i również dodatkowe odsetki o wysokości 2 000 zł, które zostały na niego podczas całego procesu nałożone. W ten sposób firma windykacyjna zarobiła 17 000 zł.

Przedsiębiorcy

Przedsiębiorców możemy podzielić na dwie kategorie:

  • przyszli kontrahenci, którzy podejmując współpracę z nowym klientem, weryfikują jego wypłacalność, albo jak w przypadku banków, zdolność kredytową,
  • obecni kontrahenci, którzy handlując z jakąś firmą, znajdą ją na giełdzie długów. Gdy wykupią taki dług, mogą nim de facto spłacić istniejące wobec tej firmy zobowiązanie. Dokonają wówczas tzw. potrącenia. Operacja ta regulowana jest przez art. 498 k.c. § 1.

Jak wystawić wierzytelność na giełdzie długów?

Jeśli zdecydujemy się samodzielnie wystawić dług na giełdę wierzytelności, należy zarejestrować się na przeznaczonej do tego stronie internetowej oraz podać wymagane informacje.

Jakie dane będą potrzebne sprzedającemu?

  • imię i nazwisko dłużnika lub nazwa firmy, jeśli dłużnik jest osobą prawną,
  • miejsce zamieszkania dłużnika – tylko miejscowość,
  • tytuł, z którego wynika zadłużenie,
  • wartość zadłużenia,
  • kwota, za którą chcielibyśmy sprzedać dług.

Jeśli to wszystko brzmi zbyt skomplikowanie – spokojnie! Nie trzeba polegać tylko na sobie.

Istnieje możliwość zlecenia windykacji należności firmie windykacyjnej, której rutynowym działaniem w ramach windykacji polubownej będzie możliwość wystawienia długu na giełdzie długów – oczywiście, jeśli będą istnieć ku temu wskazania.

Ważne

Można wystawienić dług na giełdzie wierzytelności bez pytania o zgodę dłużnika. Należy jednak powiadomić go o zmianie wierzyciela. Obowiązek ten zazwyczaj spada na nowonabywcę.

Jakie rodzaje długów mogą trafić na giełdę długów?

Rejestr długów przechowuje pokaźnych rozmiarów dane. Nie zamykają się one na jedną kategorię, bowiem rodzajów długów, jakie mogą znaleźć się na giełdzie wierzytelności, jest sporo.

A są to niespłacone:

  • faktury,
  • pożyczki lub raty kredytu,
  • pożyczki od osób prywatnych,
  • czynsz za mieszkanie,
  • raty leasingowe,
  • raty,
  • inne rodzaje zadłużeń.

Różnorodność jest, jak widać, ogromna.

Giełda długów – prewencja

Zahamowanie swobodnego przepływu finansów w przedsiębiorstwie może je wiele kosztować – a w skrajnych przypadkach zaprowadzić w stronę bankructwa. Nic więc dziwnego w tym, że szukamy wszelkich sposobów na to, aby temu zapobiec.

Dotychczas opisywaliśmy giełdę długów głównie w tonie narzędzia do sprzedaży swojej wierzytelności. Jednak ma ona jeszcze jedno, bardzo przydatne zastosowanie.

Zapobiegaj z firmą windykacyjną

Firmy windykacyjne świetnie odnajdują się w środowisku zadłużeń. Są w posiadaniu wielu skutecznych i przynoszących satysfakcję środków.

Jednym z nich jest prewencyjne wystawienie zadłużenia na giełdzie długów. Lecz dług wystawiony zostaje nie po to, aby go sprzedać, ale po to, aby płatnik zaczął poważnie traktować swoje niespełnione zobowiązanie.

Poza tym sama obecność dłużnika na giełdzie wiąże się z wieloma przykrymi konsekwencjami dla niego samego. Upublicznienie jego danych na tego typu serwisie nieraz wystarczy, aby zmobilizować go do spełnienia swojego zobowiązania.

Sprawdź: Windykacja, co to jest?

Dłużnik na giełdzie – jakie skutki?

Oprócz oczywistego zawstydzenia dłużnik będzie mieć problem z:

  • zawieraniem umów z przyszłymi kontrahentami,
  • wzięciem kredytu,
  • skorzystaniem z pożyczki,
  • zawarciem umowy leasingowej,
  • korzystaniem z abonamentu, np. za telefon.

Ważne

Czasami sama świadomość dłużnika, że jego dług może zostać wykupiony przez inną osobę, która od razu wkroczy na drogę sądową, dodaje motywacji do zapłaty roszczenia.

Giełda długów – wady

Giełda wierzytelności z dnia na dzień zyskuje coraz większą popularność jako środek mobilizujący problematycznych kontrahentów. Cechuje ją wysoka skuteczność i stosunkowo szybka reakcja ze strony dłużników.

Nie wszyscy zdają sobie jednak sprawę z tego, że taki środek nie jest pozbawiony pewnych mankamentów – głównie są nimi ceny wierzytelności.

Decydując się na samodzielne wystawienie długu na sprzedaż, należy mieć na uwadze, iż cena długu, jaką osiągniemy, w wyjątkowych przypadkach zbliży się do maksymalnie kilkudziesięciu procent jego wartości.

I to tylko, gdy:

  • faktura nie jest mocno przeterminowana,
  • nie została podjęta próba egzekucyjna,
  • dłużnik posiada majątek, który można spieniężyć.

Dlatego, gdy wystawimy dane dłużników na giełdzie długów, warto rozważyć podpisanie ugody, w której znajdą się informacje o aktualnej wysokości zobowiązania i nowych warunków spłaty.

Giełda długów - wady
Giełda długów - zalety

Odzyskanie niewielkiej części należności
Zastrzyk gotówki bez konieczności czekania

Mała szansa na sprzedaż długu niewiarygodnego kontrahenta, mocno przeterminowanego bądź po nieudanej próbie
egzekucyjnej
Zażegnanie problemów związanych z nieuczciwym kontrahentem

Możliwość utracenia dobrych relacji z kontrahentem
Oszczędność czasu i nerwów

Brak gwarancji na znalezienie nowego nabywcy
Zachowanie płynności finansowej firmy

Powyższy artykuł przedstawił w wyczerpujący sposób temat, jakim jest giełda wierzytelności. Powtórzmy sobie wszystko raz jeszcze.

Sprzedaj wierzytelność

Podsumowanie

  • Giełda wierzytelności to portal internetowy, który umożliwia sprzedaż wierzytelności innemu podmiotowi.
  • Giełda wierzytelności działa zgodnie z prawem i unijnym rozporządzeniem RODO.
  • Z giełdy wierzytelności korzystają wierzyciele, firmy windykacyjne i przedsiębiorcy.
  • Na giełdę wierzytelności decyduje się wiele przedsiębiorców.
  • Istnieje kilka rodzajów długów, które mogą zostać sprzedane, np. zaległa faktura.
  • Wystawienie dłużnika na giełdzie długów to często prewencyjna i przynosząca zadowalające skutki technika stosowana przez np. firmę windykacyjną.
Klaudia Borkiewicz

Autorka artykułu:

Klaudia Borkiewicz

Redakcja CashFix to zespół zaangażowanych autorów, a także cenionych współpracowników. Jesteśmy dumni z bogatego dziedzictwa artykułów, które tworzymy. Naszym celem jest wspieranie naszych czytelników w podejmowaniu mądrych decyzji finansowych, dostarczanie rzetelnych, aktualnych i wartościowych treści dotyczących zarządzania finansami.

[email protected]
DZIELIMY SIĘ NASZĄ WIEDZĄ
Windykacja — na czym polega?
Zapoznaj się z artykułami naszych ekspertów, którzy wyjaśniają, jak poradzić sobie z dłużnikiem
oraz co robić, gdy znajdziemy się w sytuacji niezapłaconych faktur.
brak zaplaty za fakturę co robić

Brak zapłaty za fakturę – 6 najczęstszych błędów wierzycieli

Brak zapłaty za fakturę to spory problem przedsiębiorców. Sprawdź, jakie błędy utrudniają odzyskanie długu oraz dowiedz się, jak im zapobiec.

Autor: Klaudia Borkiewicz|24.06.2022 r.
jak działają firmy ściągające długi?

Jak działają firmy ściągające długi? Wszystko, co musisz wiedzieć

Jak działają firmy ściągające długi? To pytanie zadaje sobie wielu przedsiębiorców, a także dłużników. Sprawdź, czym zajmują się firmy ściągające długi.

Autor: Klaudia Borkiewicz|17.05.2022 r.
odzyskiwanie długów z firmą winykacyjną

Odzyskiwanie długów – 6 powodów, dlaczego warto zlecić windykację

Odzyskiwanie długów staje się o wiele łatwiejsze, jeśli do działań zaangażujemy firmę windykacyjną. Poznaj 6 powodów, dla których warto z nią współpracować.

Autor: Klaudia Borkiewicz|25.08.2022 r.