Niesolidni kontrahenci to prawdziwa udręka wielu osób prowadzących działalność gospodarczą. Dłużnicy nie tylko narażają przedsiębiorców na stres, lecz także przynoszą spore straty dla biznesu. Egzekwowanie zapłaty za wykonaną usługę od niepłacącego klienta to niełatwe zadanie, które staje się jeszcze trudniejsze, kiedy nie została zawarta przy tym żadna umowa pisemna. Sprawdź, czy można odzyskać pieniądze za usługę bez umowy pisemnej.
Czego dowiesz się z artykułu?
Wykonanie usługi bez umowy
Stosowanie wśród przedsiębiorców tzw. umów na słowo nie jest wcale odosobnionym zjawiskiem.
Jednak nie od dziś wiadomo, że wyświadczając usługę, pożądane jest dokumentować jej wykonanie pisemną formą umowy.
Mimo to w Polsce nie brakuje usługodawców, którzy nie zabezpieczają się w ten sposób, co w przypadku kontrahentów żarliwie unikających zapłaty, najczęściej kończy walką z wiatrakami.
W związku z tym niemalże od razu nasuwa się pytanie – co skłania do podjęcia takiego ryzyka?
No więc tak samo w życiu, jak i w biznesie, bywa różnie. Wszystko zależy od specyfiki usługi, relacji między klientem a wykonawcą, oraz sytuacji, w jakiej przyszło im się znaleźć.
Do typowych powodów wykonania usługi bez umowy należą:
- nadmierne zaufanie – czasami przy wieloletniej współpracy, przebiegającej dotychczas bez zastrzeżeń, strony uznają, iż nie ma potrzeby zawierać kolejnej pisemnej umowy,
- oszczędność czasu – niekiedy okoliczności samoistnie narzucają stronom pewne ograniczenia. Usługa ma być zrobiona szybko, a na podpisanie umowy nie starcza czasu,
- bliskie relacje – bywa i tak, że przedsiębiorca decyduje się nie podpisywać umowy z klientem, z którym łączą go przyjacielskie stosunki,
- praca „na czarno” – zwykle osoby prowadzące działalność zarobkową bez rejestracji firmy nie zawierają pisemnych umów ze swoimi kontrahentami.
Czy umowa ustna jest wiążąca?
Ważność umowy ustnej jest kwestią newralgiczną w odniesieniu do omawianej problematyki.
Wydaje się, iż ze względu na swoją nieformalność nie może ona posiadać mocy prawnej – nic bardziej mylnego, ponieważ umowa ustna w większości przypadków jak najbardziej jest ważna.
Ustawodawca bowiem w celu ułatwienia podmiotom prawa cywilnego przeprowadzanie transakcji handlowych wprowadził na grunt prawa zobowiązań zasadę swobody umów, której rezultatem jest obowiązująca dowolność w kształtowaniu ich form.
Ważne
Umowa ustna zasadniczo jest wiążąca, chyba że w ustawie została przewidziana dla danego rodzaju umowy – pod rygorem nieważności – konkretna forma.
Powyższe zagadnienie regulowane jest przez art. 353(1) k.c. na mocy którego strony zawierające umowę mogą same zdecydować o tym, w jakiej formie ma zostać ona sporządzona.
Ważne
Strony mogą dowolnie ustalać formę zawartej umowy z zastrzeżeniem, że zabieg ten nie może powodować naruszenia właściwości stosunku prawnego, ustawy czy zasad współżycia społecznego.
Oprócz wymienionego wyżej art. 353(1) k.c. podstawą prawną tego zagadnienia jest również art. 73-81 k.c.
Ciekawe jest to, że do zawarcia niektórych umów dochodzi nawet w efekcie samego podjęcia czynności realizacji umowy, np. przejazd komunikacją miejską.
Porównaj oferty najlepszych firm windykacyjnych na rynku!
Kwestia wystawienia faktury a brak umowy
Na szczęście umowa pisemna, choć niezmiernie ułatwia i asekuruje zleceniobiorcę, nie jest jedynym dokumentem, który może mieć korzystny dla przedsiębiorcy wpływ na ewentualny przebieg procesu sądowego.
Okazuje się, że wykonawca usługi może dochodzić roszczenia za swoją pracę poprzez wystawienie faktury VAT, nawet jeśli nie została zawarta umowa pisemna, ponieważ tak jak wspominaliśmy – umowa ustna lub elektroniczna ma taką samą moc prawną.
Co więcej, kontrahent unikający zapłaty nie może powoływać się na brak podstawy prawnej do wystawienia faktury.
Ważne
W sytuacji gdy klient odmówi przyjęcia faktury, nie spowoduje to ściągnięcia z niego obowiązku zapłaty za wykonaną usługę.
Należy zapamiętać, że faktura nie jest dokumentem zastępującym umowę. Tak naprawdę obie te rzeczy pełnią zupełnie różne funkcje w transakcjach.
Faktura tylko potwierdza wykonanie usługi, jej termin, a także tryb. Jest ona ponadto poświadczeniem zobowiązania dłużnika względem wierzyciela, nie wymuszając jednocześnie na zadłużonym uregulowania należności.
Wystawienie faktury bez umowy naturalnie sprawia, że przy wkroczeniu na drogę postępowania sądowego, zleceniobiorcy o wiele trudniej będzie udowodnić otrzymanie zlecenia, co jednak nie ma wpływu na ważność samej czynności i obowiązku zapłaty.
Niemniej jednak powinna stanowić ona absolutne minimum w przypadku realizacji transakcji między przedsiębiorcami. W innym razie wierzycielowi będzie bardzo ciężko odzyskać pieniądze.
Ważne
Jeżeli nie wystawiłeś faktury od razu po wykonaniu usługi, zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT możesz to zrobić nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy towaru lub wykonania usługi.
Przeczytaj również: Termin płatności faktury minął, a klient nie zapłacił – co robić?
Jak odzyskać pieniądze za wykonaną usługę bez umowy?
Jeżeli klient uparcie odmawia przyjęcia faktury VAT, można wówczas oddać sprawę do sądu, udowadniając wykonanie usługi innymi środkami. Nie jest to jednak takie proste.
W takiej sytuacji ciężar przedstawienia dowodów potwierdzających zawarcie umowy niepisemnej spoczywa wyłącznie na wykonawcy usługi.
Pomocne w procesie mogą okazać się:
- zeznania świadków, czyli pracowników, znajomych, a nawet sąsiadów;
- wszelka korespondencja nawiązująca do zlecenia, np. e-mail, SMS czy nagrania rozmów telefonicznych;
- nagrania z monitoringu, które uchwyciły poszczególne etapy wykonywania usługi;
- pokwitowania wykonania zlecenia;
- dowód wpłaty zaliczki. Zadatek a zaliczka różnica.
Znajdź zweryfikowanego windykatora!
- Darmowa porównywarka
- Zawsze aktualne oferty
- Tylko zweryfikowane firmy
Brak zapłaty za usługę a brak umowy – co robić?
Brak zapłaty za poprawnie wykonaną usługę powinien skłonić przedsiębiorcę do podjęcia działań w celu odzyskania należnych pieniędzy.
Początkowo warto poddać dłużnika miękkiej windykacji należności, która z założenia nie powoduje nadwyrężenia stosunków pomiędzy klientem a zleceniobiorcą.
Do windykacji polubownej zaliczamy m.in.:
– kontakt z dłużnikiem, np. telefoniczny czy wiadomości SMS,
– wpis do rejestru biur informacji gospodarczej.
Jeżeli powyższe czynności nie przyniosą oczekiwanego rezultatu, warto rozważyć rozpoczęcie postępowania sądowego (aby uzyskać nakaz zapłaty).
Dalsza zwłoka w ostateczności może oznaczać dla dłużnika rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego.
Dowiedz się: Niezapłacona faktura – co zrobić?
Brak umowy, ale jest faktura – co zrobić, gdy klient nie płaci?
Odzyskiwanie należności od nierzetelnego kontrahenta nie jest łatwe, tym bardziej ciężko udowodnić wykonanie usługi bez umowy.
Trzeba mieć też na uwadze, iż do sporu może dojść nawet z klientem, którego dobrze znamy i któremu ufamy.
Sporządzenie umowy pisemnej stanowi zabezpieczenie interesów usługobiorcy. Określa również, charakter zlecenia, termin jego wykonania oraz wysokość wynagrodzenia z informacją o jego zapłacie w określonym terminie.
Jeżeli jednak z różnych względów świadczenie usług odbyło się bez zawarcia umowy pisemnej, ale za to została wystawiona faktura VAT – sytuacja wierzyciela stanowczo ulega poprawie.
Firmy windykacyjne
Ściąganie długu na własną rękę jest czynnością czasochłonną, pełną nerwów, a nierzadko i kosztowną.
Dodatkowo samodzielna windykacja bynajmniej nie gwarantuje sukcesu, a wierzyciel może tylko podwoić swoje straty.
W takim przypadku warto zwrócić się o pomoc do profesjonalistów, którzy zawodowo zajmują się ściąganiem długów od nieuczciwych kontrahentów.
Wierzyciele posiadający fakturę w ramach działań podmiotów windykujących mogą liczyć na:
- windykację polubowną,
- windykację sądowo-egzekucyjną.
Dochodzenie roszczeń staje się szybkie, bezstresowe i z zachowaniem zasad etyki, co nie zachwieje relacją przedsiębiorca-kontrahent. Oprócz tego należy wspomnieć, że firmy windykacyjne i kancelarie prawno-windykacjne działają niezwykle efektywnie, co potwierdza rzesza zadowolonych klientów.
Sprawdź, jak wybrać najlepszą firmę windykacyjną: Windykacja faktur – jak wybrać firmę windykacyjną?
Odzyskaj pieniądze od dłużnika
Podsumowanie
- Polscy przedsiębiorcy często decydują się na wykonywanie zleceń bez zawierania umów w formie pisemnej.
- Prawo dopuszcza możliwość zawarcia dowolnej formy umowy, np. ustnej.
- Można wystawić klientowi fakturę VAT mimo braku umowy pisemnej.
- Fakturę można wystawić do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została wykonana usługa.
- Odzyskanie pieniędzy po świadczeniu usług bez umowy jest o wiele prostsze, jeśli posiadamy fakturę.
- Firmy windykacyjne z powodzeniem odzyskują długi dla wierzycieli posiadających fakturę vat.
Autor artykułu:
Klaudia BorkiewiczRedakcja CashFix to zespół zaangażowanych autorów, a także cenionych współpracowników. Jesteśmy dumni z bogatego dziedzictwa artykułów, które tworzymy. Naszym celem jest wspieranie naszych czytelników w podejmowaniu mądrych decyzji finansowych, dostarczanie rzetelnych, aktualnych i wartościowych treści dotyczących zarządzania finansami.
[email protected]oraz co robić, gdy znajdziemy się w sytuacji niezapłaconych faktur.
Zadatek a zaliczka – różnica. Co możesz odzyskać?
Co to jest zadatek, a co to zaliczka? Czym się od siebie różnią i czy w ogóle się różnią? Kiedy powinny być Ci zwrócone? Sprawdź.
TOP 3 sposoby na zatory płatnicze w Twojej firmie
Jak bronić się przed zatorami płatniczymi? Są na to 3 proste i skuteczne sposoby, które musisz poznać, jeśli prowadzisz własną firmę.
Windykacja w Niemczech – jak odzyskać pieniądze
Masz niemieckich kontrahentów, którzy nie płacą faktur w terminie? Podpowiadamy jak przeprowadzić windykację w Niemczech, szybko i bez stresu.