Przedawnienie długu
– kiedy dług się przedawnia?
– kiedy dług się przedawnia?
Przedawnienie długu jest zagadnieniem znajdującym się w kręgu zainteresowań zarówno przedsiębiorców mających problem z niewypłacalnością swoich kontrahentów, jak i samych zadłużonych. Przepisy prawne jasno podkreślają, że czas w tym przypadku działa na niekorzyść wierzycieli. Kiedy dług może się przedawnić i jak uniknąć konsekwencji z tym związanych? Odpowiedzi na te i na inne nurtujące pytania udzielamy w poniższym artykule.
Temat przedawnienia długu jest intrygujący zarówno dla zadłużonych osób, które popadły w spiralę zadłużenia, jak i dla wierzycieli, którzy ze względu na piętrzące się niezapłacone faktury zainteresowali się terminem przedawnienia długu.
Przedawnienie długu to uregulowane w kodeksie cywilnym [Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93] pojęcie, które daje możliwość uchylenia się dłużnika od obowiązku spłaty należności. Wówczas, po upływie określonego w ustawie terminu, dochodzenie wierzyciela do zaspokojenia swoich roszczeń staje się mocno ograniczone.
Inaczej mówiąc — wspomniana wcześniej ustawa, w zależności od rodzaju zawartej umowy, określa dokładny czas, jaki musi upłynąć od wystawienia faktury, aby zobowiązanie dłużnika względem wierzyciela nie podlegało już przymusowi państwowemu.
Wyróżniamy dwa rodzaje roszczeń:
Ważne
Dług wobec wierzyciela nie przestaje istnieć. Jedyne, co w takim wypadku można zrobić, to zdać się na dobrą wolę dłużnika i albo zapłaci, albo nie. Więcej o tym przeczytasz w dalszej części artykułu.
Czas to pieniądz, dlatego w przypadku niezapłaconych faktur, warto trzymać rękę na pulsie.
Najważniejszym zagadnieniem, które warto omówić w niniejszym tekście, wydaje się więc odpowiedź na następujące pytanie – przedawnienie długu, kiedy się przedawnia?
Podstawowy termin przedawnienia długu to okres 6 lat (dawniej 10 lat) oraz 3 lat. Warto natomiast wspomnieć o tym, iż termin dla każdego z typów roszczeń ściśle zależy od jego rodzaju i zawartej umowy.
Wzmianka o tym pojawia się w art. 118 k.c. i brzmi następująco -
„Koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata".
Poniższa tabela przedstawia najważniejsze roszczenia oraz pozwala sprawdzić przedawnienie długu dla poszczególnych typów:
Przykład
Pani Alicja prowadzi działalność gospodarczą, która polega na sprzedaży części samochodowych. W dniu 14 kwietnia 2017 r. Pan Arek dokonał zakupu, którego rachunek opiewał na kwotę 6 tys. zł. Zgodnie z jego prośbą Pani Alicja wystawiła fakturę zgodną z datą przeprowadzenia transakcji. 28 maja 2020 r. kobieta zdała sobie sprawę z nieuregulowania przez klienta płatności sprzed 3 lat. Po konsultacji z prawnikiem okazało się, że zgodnie z prawem, przedawnienie faktury nastąpiło już z końcem 2019 r., czyli po 2 latach. Jeśli Pani Alicja zgłosiłaby sprawę do sądu — orzekłby on na korzyść Pana Arka, który nie ma już obowiązku zapłaty zobowiązania.
Zatem jak się okazuje, niedopatrzenie ze strony wierzyciela może go słono kosztować, ale nie tylko. Należy wspomnieć o tym, że nawet w przypadku, gdy podejmujemy kroki w postaci wezwań do zapłaty wysyłanych dłużnikowi, dług wobec nas w dalszym ciągu może ulec przedawnieniu.
Oba terminy brzmią podobnie i nieraz błędnie interpretowane są jako synonimy. Przyjrzyjmy się więc bliżej temu, co je od siebie odróżnia:
Umożliwia wierzycielowi dochodzenie do zaspokojenia swoich roszczeń. Daje ona możliwość podjęcia wszelkich kroków prawnych, które mają skłonić dłużnika do spłaty zobowiązania.
W tym artykule skupimy się na określeniu momentu, w którym konsument bądź przedsiębiorca nabiera prawa do wymagalności wierzytelności na podstawie umowy wiążącej strony. Co możemy przez to rozumieć?
Ważne
Jeśli osoba spełniająca świadczenie w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej określi w umowie, iż termin płatności powinien nastąpić do dnia 31.01.2022 r., to dnia 01.02.2022 r. w przypadku nieotrzymania zapłaty nabywa ona prawo do wymagalności roszczenia.
Chcąc efektywnie zarządzać biznesem, każdy przedsiębiorca powinien znać podstawowe pojęcia związane z ekonomią i gospodarką, ponieważ jak wykazaliśmy, nieznajomość terminologii i subtelnych różnic pomiędzy pojęciami w tej dziedzinie, może przynieść opłakane skutki.
Wcześniej wspomnieliśmy o tym, że roszczenia dzielimy na dwie kategorie — majątkowe i niemajątkowe. Te pierwsze, w przeciwieństwie do niemajątkowych, ulegają przedawnieniu, ale nie w każdym wypadku.
Jak wszędzie, również i w tym przypadku istnieją wyjątki od reguły. Roszczenia majątkowe, które się nie przedawniają to:
Powyższe przykłady się zdarzają, ale bardzo rzadko będą tyczyć się przedsiębiorców, próbujących odzyskać swoją należność.
Wiemy już, jak nieprzyjemne konsekwencje potrafią spotkać tego przedsiębiorcę, który w odpowiednim czasie nie zdyscyplinuje swojego dłużnika. Po prostu – przedawnienie długu jest dotkliwą implikacją braku podjęcia inicjatywy windykacyjnej.
Tak jak w większości przypadków, do dyspozycji mają oni jednak małą furtkę, dzięki której otrzymują jeszcze jedną szansę na odzyskanie swojej wierzytelności.
Skorzystaj z darmowej porównywarki firm windykacyjnych!Pojęcie to odnosi się do sytuacji, w której wobec podjętych przez przedsiębiorcę określonych działań, dotychczasowy okres wymagalności roszczenia staje się nieistotny, a bieg zaczyna się naliczać od nowa.
Art. 123. k.c. - § 1 wskazuje, w jaki sposób można przerwać bieg przedawnienia:
„[...]przerwanie biegu terminu przedawnienia dokonuje się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw, lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia, lub zabezpieczenia roszczenia”.
Bieg, jaki toczy przedawnienie długu u komornika, można przerwać w dowolnym momencie poprzez czynności m.in., takie jak wystąpienie do komornika o rozpoczęcie egzekucji komorniczej, ponowne wniesienie sprawy do sądu czy złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności.
Co ważne, jeżeli postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone przez komornika z powodu bezskuteczności egzekucji, bieg przedawnienia liczy się od nowa, zaczynając od dnia, w którym nastąpiło umorzenie.
Aby przerwać bieg, wierzyciel może podjąć się innych czynności.
Zaliczamy do nich, np. doprowadzenie do uznania długu przez dłużnika – właściwe i niewłaściwe. Pierwszy typ polega na uznaniu długu na piśmie w formie umowy lub oświadczenia. Uznanie niewłaściwe tyczy się sytuacji, w której dłużnik nieoficjalnie przyznaje się do posiadania długu w jakiejkolwiek formie, np. prosząc o rozłożenie długu na raty.
Zarówno przerwanie biegu przedawnienia, jak i uznanie długu musi nastąpić w czasie, gdy do tego przedawnienia nie doszło.
Ważne
W przypadku postępowania przed sądem lub organem posiadającym odpowiednie uprawnienia bądź w wypadku wszczęcia mediacji – bieg przedawnienia nie może liczyć się od nowa, dopóki nie zakończy się owo postępowanie.
Ponadto z przepisu art. 117 § 2 k.c. jasno wynika, iż po upływie określonego w ustawie terminu, ten przeciwko komu kieruje się roszczenie, czyli dłużnik może uchylić się od jego zaspokojenia.
A więc dłużnik nie musi regulować zobowiązania przedawnionego tylko wówczas wtedy, kiedy nie zrzeknie się prawa do uchylenia się od spłaty, dlatego też musi on zgłosić zarzut przedawnienia do sądu.
No dobrze, przedawnienie długów jednak nastąpiło, a w głowie kłębią się myśli i pytania – co robić? Czy jest jeszcze jakieś wyjście, które doprowadzi do odzyskania wierzytelności?
Okazuje się, że tak.
Pamiętajmy – dług nie znika i nie przestaje istnieć. Jego status zmienia się na tzw. zobowiązanie naturalne, które powoduje, że wciąż można próbować odzyskać pieniądze, ale indywidualnie, bez przymusu i prawnej możliwości dochodzenia roszczeń.
Oznaczać to będzie, że po upływie terminu przedawnienia wierzyciel ma ograniczone możliwości korzystania z pomocy sądów przy ściąganiu swojej należności.
Firmy windykacyjne nie przeskoczą regulacji prawnych – to jest pewne. Jednak w swoim zanadrzu posiadają rozwiązania przygotowane i na tego typu ewentualności. W końcu chcą zarobić, a w ich ręce wcale nierzadko wpadają przedawnione długi.
Należy pamiętać, że w dalszym ciągu firma windykacyjna może polubownie próbować ściągać dług. Dysponuje odpowiednimi narzędziami oraz doświadczeniem, które w niektórych przypadkach wystarczą, aby skłonić nieuczciwego kontrahenta do spłaty, np. wpis do biura informacji gospodarczej.
Ważne
Przedawnienie długów nie chroni dłużnika przed umieszczeniem jego danych w rejestrze biur informacji gospodarczej czy rejestrze biura informacji kredytowej.
Jeśli jesteś osobą, która boryka się z problemem przedawnienia długu, koniecznie rozważ zlecenie ich uregulowania firmie windykacyjnej.
Jednak pamiętać musisz o tym, że firmy windykacyjne niechętnie windykują takie zobowiązania. Zdecydowanie lepiej jest doprowadzić do spłaty zadłużenia z przeterminowanych faktur.
Otóż okazuje się, że powierzenie odzyskania pieniędzy firmie zewnętrznej nie ma wpływu na przedawnienie długu, czy nie. Czyli jeśli są to przykładowo 3 lata, to po trzech latach nieskutecznych działań firmy windykacyjnej – dług ulega przedawnieniu, jeśli nie doszło do przerwania biegu przedawnienia.
Zgodnie z art. 123 KC § 1 [przerwanie] bieg przedawnienia przerywa się przez:
Ostrożność jest w cenie – dosłownie i w przenośni, zwłaszcza jeśli chodzi o przedawnienie długu.
Załóżmy, że przedsiębiorca lub kontrahent mają faktury, które nie uzyskały statusu przedawnienia, a są po prostu przeterminowane – czy nadal warto zwrócić się o pomoc do firmy windykacyjnej?
Jak najbardziej.
Nie jest tajemnicą, że mimo wszystko, długi przedawnione najciężej windykować, dlatego firmy windykacyjne w ostatniej kolejności będą nimi zainteresowane.
Co zyskujesz dzięki windykacji przeterminowanych faktur z firmą windykacyjną?:
Przedawnienie długu może raz na zawsze pogrzebać szanse na odzyskanie swoich należności. Warto wiedzieć, jak najwięcej na ten temat, ponieważ okazuje się, że przedawnione faktury można w dalszym ciągu próbować odzyskać.
Zwróć się do CashFix, póki jeszcze masz czas.
Autorka artykułu:
Klaudia BorkiewiczRedaktorka serwisu internetowego, pasjonatka i adeptka psychologii klinicznej. Zawodowo związana z tematem windykacji należności i zarządzania wierzytelnościami. Techniczka organizacji reklamy. Prywatnie miłośniczka obcowania z naturą, podróży i gier planszowych.
[email protected]Monitoring płatności jest prostym narzędziem, które pozwoli Ci kontrolować finanse w firmie. Dowiedz się, jak z jego pomocą poparwić płynność finansową.
Odzyskiwanie należności to temat, wokół którego narosło wiele mitów. Sprawdź, jakie są fakty i mity o windykacji długów.
Jak działają firmy ściągające długi? To pytanie zadaje sobie wielu przedsiębiorców, a także dłużników. Sprawdź, czym zajmują się firmy ściągające długi.