Klauzula wykonalności

Pomyślne dla wierzyciela zakończenie sądowej batalii z dłużnikiem to jeden z najważniejszych etapów walki o swoją należność. Jednak jak się okazuje to nie koniec tej i tak ciężkiej drogi do odzyskania pieniędzy. Aby rozpocząć egzekucję komorniczą, uzyskany wyrok sądu lub nakaz zapłaty należy opatrzyć klauzulą wykonalności. Sprawdź, co to jest klauzula wykonalności, oraz co zrobić, aby ją uzyskać.

Co to jest klauzula wykonalności?

Osoby wykonujące działalność gospodarczą niejednokrotnie są zmuszone prowadzić spór z niepłacącym kontrahentem.

W takich momentach nie pozostaje nic innego, jak rozpocząć windykację należności, jednakże działania polubowne nie zawsze bywają wystarczające, a wierzyciel zmuszony jest do skierowania sprawy do sądu.

Jeżeli sąd orzeknie na korzyść przedsiębiorcy, wyda on stosowne orzeczenie (wyrok albo nakaz zapłaty) nazywane również tytułem egzekucyjnym.

Tytułami egzekucyjnymi, którym można nadać klauzulę wykonalności, są m.in. orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak i również ugoda zawarta przed sądem.

Należy przy tym pamiętać, że niemożliwe jest przystąpienie do egzekwowania długu z majątku dłużnika bez nadania tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.

Uzyskanie klauzuli wykonalności pełni rolę potwierdzenia, iż otrzymane orzeczenie nadaje się do egzekucji. Z takim dokumentem trzeba udać się do komornika, który podejmie się czynności zmierzających do odzyskania pieniędzy wierzyciela.

W nadanej klauzuli wykonalności sąd stwierdza, że otrzymany tytuł egzekucyjny jest tytułem wykonawczym, czyli spełnia wszelkie wymogi i stanowi podstawę do rozpoczęcia egzekucji.

Jest to, prościej mówiąc, potwierdzenie, iż można przystąpić do egzekucji komorniczej uzyskanego orzeczenia.

Nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności regulowane jest przez przepisy, które mieści w sobie kodeks postępowania cywilnego, a dokładnie art. 776 k.p.c.

Jak wygląda klauzula wykonalności?

Zwykle nadaniu klauzuli wykonalności towarzyszy przybicie pieczęci informującej o jej nadaniu. Wymagane jest również jej podpisanie przez sędziego lub referendarza sądowego,
Ma to zastosowanie w odniesieniu do orzeczeń sądowych, oraz ugód, które zostały zawarte przed sądem.

Jeżeli zaś mowa o elektronicznym postępowaniu upominawczym, które najczęściej dotyczy odzyskiwania należności przez przedsiębiorców, klauzula wykonalności może zostać nadana z urzędu — zgodnie z art. 782 k.p.c. następuje to niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia.

Dochodzi do tego w sytuacji, gdy zostaje ono opatrzone przez sędziego lub referendarza sądowego podpisem w formie elektronicznej.

Jeżeli klauzulę wykonalności umieszcza się na orzeczeniu, w treści klauzuli koniecznie należy zaznaczyć, czy orzeczenie podlega wykonaniu jako prawomocne oraz czy ma ono charakter natychmiastowej wykonalności.

Sprawdź też: 6 powodów, dlaczego warto zlecić windykację

Klauzula wykonalności – z urzędu czy na wniosek?

Chcąc uzyskać klauzulę wykonalności, wierzyciel powinien zainicjować postępowanie klauzulowe. W tym celu trzeba złożyć wniosek o nadanie klauzuli wykonalności.

Zasadniczo klauzulę wykonalności nadaje się na wniosek, lecz i w tym wypadku istnieją pewne wyjątki.

Nadanie klauzuli wykonalności z urzędu

Wyróżnić możemy bowiem kilka wyjątkowych sytuacji, w których sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu, a zaliczamy do nich:

– zasądzenie alimentów;

– niektóre sprawy z zakresu prawa pracy.

Ponadto w myśl art. 743 1 k.p.c. sąd nada klauzulę wykonalności z urzędu, jeśli postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia podlega wykonaniu w drodze egzekucji.

Co ważne i o czym już wspominaliśmy, wnioskować o nadanie klauzuli wykonalności nie muszą ci, których tytuł egzekucyjny został uzyskany w drodze elektronicznego postępowania upominawczego.

W takiej sytuacji koniecznie należy jak najszybciej złożyć wniosek o doręczenie tytułu wykonawczego, ponieważ sąd nie dostarczy go wnioskującemu bez jego pisemnej prośby.

Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności – kiedy trzeba go złożyć?

Powołując się na art. 363 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, wniosek o nadanie klauzuli wykonalności może zostać złożony, jeżeli orzeczenie jest prawomocne lub podlega natychmiastowemu wykonaniu.

Natychmiastowa wykonalność wynika z ustawy albo osobnego orzeczenia sądu w tej sprawie.

Natomiast orzeczenie sądu uprawomocnia się, gdy nie przysługuje co do niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia.

Precyzując, jeżeli minęły 2 tygodnie od doręczenia osobie pozwanej nakazu zapłaty, a ona go nie zaskarżyła, nakaz ten staje się prawomocny. Tyczy się to zarówno postępowania upominawczego, jak i nakazowego.

Gdy mowa z kolei o wyroku, sprawy mają się niemal identycznie. Jeśli osoba pozwana w ciągu 2 tygodni od doręczenia wyroku nie złoży co do niego apelacji, wierzyciel ma prawo wnioskować o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności.

Porównaj oferty najlepszych firm windykacyjnych na rynku

Który sąd nada klauzulę wykonalności?

Co do zasady sądem nadającym klauzulę wykonalności jest sąd I instancji, przed którym toczyła się sprawa między wierzycielem a dłużnikiem.

Znaczący jest fakt, że w przypadku, kiedy otrzymany wyrok uprawomocnił się dopiero po postępowaniu przed sądem II instancji, wówczas wniosek można złożyć do sądu II instancji.

Dzieje się tak przykładowo wtedy, gdy apelacja zostanie rozpoznana przez sąd wyższej instancji.

Z takimi działaniami nie wolno zwlekać, gdyż w przypadku zbytniej zwłoki sąd II instancji z powrotem przekaże akta do sądu I instancji.

Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności

Wniosek wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności jest pismem nieskomplikowanym, ale jednocześnie pełniącym bardzo ważną rolę w procesie egzekucyjnym.

Z tego też względu wnioskujący powinien zwrócić uwagę na jego zawartość.

Wniosek przede wszystkim powinien zawierać dane dłużnika i wierzyciela. Ponadto niezbędne jest wskazanie adresata, czyli właściwego sądu rejonowego, do którego jest on kierowany, jak i również sygnatury sprawy.

W następnej kolejności wierzyciel ubiega się o:

• nadanie klauzuli wykonalności włącznie z podaniem szczegółów dotyczących orzeczenia sądu;
• wskazanie, czy osoba zadłużona ponosi koszty związane z postępowaniem klauzulowym;
• prośba o doręczenie tytułu wykonawczego z odpisem wyroku z nadaną klauzulą wykonalności na wskazany adres.

Opcjonalnie można wnieść o wydanie kilku dodatkowych tytułów wykonawczych zaopatrzonych w klauzulę wykonalności w razie, gdy zajdzie potrzeba posiadać więcej niż jeden taki dokument.

Ostatnim, ale niemniej ważnym punktem, jest czytelny podpis osoby wnioskującej.

Chcielibyśmy położyć akcent na jedną bardzo ważną kwestię. Otóż samo złożenie wniosku nie równa się nadaniu klauzuli wykonalności. W przypadku kiedy wniosek będzie niepełny, czyli będzie brakowało w nim np. danych jednej ze stron lub zostaną popełnione inne kardynalne błędy, sąd go odrzuci, a postanowienie o nadaniu klauzuli nie zostanie wydane.

Najlepszym rozwiązaniem będzie skonsultowanie budowy wniosku z doświadczonym adwokatem, który oceni jego poprawność, ponieważ ponowne składanie wniosku tylko wydłuża postępowanie egzekucyjne.

Klauzula wykonalności – ile kosztuje?

Dobrą dla wierzycieli wiadomością jest to, iż tytuł wykonawczy, który został wydany na podstawie pierwszego wniosku, otrzymują oni bez potrzeby uiszczania opłaty kancelaryjnej.

Jednak każdy kolejny wniosek o wydanie odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem wykonalności kosztować będzie 20 zł za każde 10 rozpoczętych stron wydanego dokumentu.

Co więcej, za nadanie klauzuli wykonalności w niektórych przypadkach sąd może pobrać stałą opłatę w wysokości 50 zł.

Będzie to dotyczyć wniosków o:

• nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, innemu niż ugoda sądowa, orzeczenie sądu, nakaz zapłaty, czy ugoda zawarta przed mediatorem, która jest wynikiem przeprowadzonej mediacji na podstawie postanowienia sądu, który skierował strony do mediacji;
• nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi lub małżonce osoby zadłużonej;
• nadanie klauzuli wykonalności przeciwko lub na rzecz osoby innej niż ta, która została wskazana w tytule egzekucyjnym, a na którą przeszło uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu;
• nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikowi, który ponosi odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki.

Należy też pamiętać, że w przypadku, gdy wierzyciela reprezentuje pełnomocnik, trzeba dodatkowo wnieść opłatę skarbową opiewającą na kwotę 17 zł.

Porównaj oferty firm windykacyjnych za darmo!